Forex bir ülke para biriminin diğer bir ülkenin para birimi ile orantılanmasından ve döviz kuru farkından yararlanarak para kazanmak üzerine kurulu bir yatırım aracıdır. “FOReign Exchange” olarak kısaltılmış yani döviz takası olarak Türkçe ’ye çevrilmiş bu yatırım aracı sadece döviz değil altın, gümüş, petrol ve kahve gibi rayiç bedelleri ve piyasada kayıtlı fiyatları olan ürünlerin takası ve değişimini de kapsar. Aracı kurumlar vasıtasıyla açtığınız hesaplardan kendinizi deneyebilir ve sonrasında yatırımlarınıza başlayabilirsiniz. Haftanın 5 günü 24 saat işlem yapabileceğiniz piyasada tek taraflı değil çift taraflı kazanç sağlayabilirsiniz. Herhangi bir ürünün değer kaybedeceğini öngören bir tahminde bulunursanız ve bu tahmininiz tutarsa bir ürünün değer kaybetmesinden para kazanabilirsiniz. 2011 yılındaki Forex Regülatörü düzenlemeleri ile yasal dayanağa da kavuşan bu piyasada bir takım kavramlar da önem kazanmaktadır. Mesela marjin bu kavramlar arasında en önemlilerindendir. Peki bu marjin nedir? Neye göre belirlenir?
Marjin Nedir, Nerede Kullanılır?
Temel anlamı teminat olan marjin, forex piyasasında Lot ve kaldıraç kavramları ile birlikte bir sacayağının tamamlayıcıdır. Yine temel olarak marjin nerede kullanılır sorusunun forex piyasasındaki karşılığı açacağınız pozisyonlarla alakalı olarak karşımıza çıkar. Herhangi bir yatırım için açacağınız pozisyonda başlangıç marjini yani başlangıç teminatı olarak ilk kullanılan bu terim aynı zamanda başka pozisyonların da belirleyicisi durumundadır. Eldeki sermaye ile daha ne kadar pozisyon açabileceğinizi gösteren serbest marjin de sizin elinizdeki sermayeyi de göstermiş olur. Böylece gözüken paramızın miktarını serbest marjine göre belirleriz. Forex oynayanlar ve yatırımcılar için bir başka önemli nokta da marjin oranının nasıl hesaplanacağını hususudur. Bu anlamda marjin oranını doğru hesaplamak yatırımlarınızın kar oranını da etkileyeceği için oldukça önemlidir. Marjin seviyenizi hesaplarken varlık (sermaye) ile serbest marjini oranlayarak bulabiliriz. Bu oranı ve seviyeyi yüzde 75 üstünde tutmak önemlidir. Çünkü bu rakamın altına düşünce artık bazı pozisyonlar sizin kontrolünüzden çıkmaktadır. Sistem bazı olaylara müdahale etmeye başlar. Yüzde 75 altına düşen marjin oranında teminat tamamlama çağrısı ya da piyasada bilinen adıyla marjin call gelir.
Marjin ne demek sorusunun cevabını ilk paragrafta vermiştik ancak bu kavramın önemini vurgulamak için bir başka önemli noktaya dikkat çekelim. Yüzde 75 oranının altındaki marjin oranında marjin call adı verilen çağrı yapılmaktadır. Ancak bu oran daha da düşerse mesela yüzde 50 oranının altına düşerse sistem bazı noktalarda devreye girmekte ve eldeki pozisyonları kapatmaktadır. Bu otomatik kapatma işleminde sistemin baz aldığı tek kriter en çok zarar eden pozisyonunuzdur. Yüzde 75 altına düşen marjin oranında marjin tamamlama çağrısı yapıldığını söylemiştik ancak bu çağrıya uymak zorunlu değildir. Yani illa eldeki teminatı tamamlamanız gerekmez, bu sadece bir uyarıdır. Bunu bir örnekle açıklamamız gerekirse 5000 Dolarlık bir hesapta 1/100 kaldıraçlı bir işlem yaptığımızı varsayalım. 5 lotluk (USD) bir alım işlemi yaparken başlangıç marjini 5000 Dolardır. Bu işlemi yapınca serbest marjininiz 0 olacaktır çünkü eldeki bütün sermayeyi bir işlem için kullandınız. Serbest marjin oranınız ise yüzde 100 olacaktır. İşte bu 5 lotluk alımınızda yatırım yaptığımız ürün, örneğimizde Dolar idi, bizim tahminimizden farklı olarak hareket ederek bizi zarara sokar ve yüzde yüz olan oranımız yüzde 75 olursa çağrımızı almış oluruz. Bu uyarı ile artık yatırımızı daha yakından takip etmek durumundayız. Ancak yüzde 50 altına düşerse bu rakam sistem otomatik olarak bu işlemi kapatacağından marjin oranını iyi hesaplamak yatırımlarımıza yön verirken bu oranı ciddiye almalıyız.
Bir önceki yazımız olan Borsa ve Forex Arasındaki Farklar Nelerdir? başlıklı makalemizde Borsa forex ve Forex borsa hakkında bilgiler verilmektedir.