Vadeli işlem opsiyon piyasası sözleşmesine sahip olan değerlerin alım ve satımlarının gerçekleştiği Borsa İstanbul piyasalarında işlem gören kısa adı VİOP olan bir ticari faaliyettir. Bu faaliyette türev ürünler daha çok işlem görmektedir. Türev ürün, başka bir varlık değerinden üretilen ve dayanak olarak görülen ürüne dönüştürülerek oluşturulan ürünlerdir. 2017 vadeli işlemlerde organize edilen tahvil, endeks, altın, bono, enerji ve döviz gibi dayanak olarak görülen ürünlerin türevlerinden oluşturulan sözleşme ve ürünler piyasalarda işlem görmektedir.
Vadeli işlem opsiyon piyasası nedir ve işlem gören türevler nelerdir diye kısaca alt başlıklarla özetleyecek olursak;
Vadeli işlem sözleşmesi olan işlem türevleri şu şekildedir:
- Vadesi Pay Olan İşlem Sözleşmeleri
- Vadesi Döviz Olan İşlem Sözleşmeleri
- Vadesi Kıymetli Madenler Olan İşlem Sözleşmeleri
- Vadesi Endeks Olan İşlem Sözleşmeleri
- Vadesi Enerji Olan İşlem Sözleşmeleri
- Vadesi Emtia Olan İşlem Sözleşmeleri
- Vadesi Yabancı Endeks Olan İşlem Sözleşmeleri
Opsiyon sözleşmesi olan işlem türevleri şu şekildedir:
- Opsiyonu Pay Olan Sözleşmeler
- Opsiyonu Dolar-TL Olan Sözleşmeler
- Opsiyonu Endeks Olan Sözleşmeler
VİOP kendisini olası risklerden uzak tutmak isteyen uzman veya yeni yatırımcıya öncelikli olarak riski yönetme becerisi kazandırır. Bununla birlikte her yatırımcının kendi görüşünde elde etmek istediği karı içinde spot ürün piyasalarından daha da az bir teminat(güvence) tutarıyla ama aynı miktarda dayanak tutulan değer üzerinde bir yatırım yapma fırsatı tanıdığından Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası şu an için tercih edilebilecek bir pozisyondadır. VİOP yatırım yapmak isteyenlere değişik şartlarda uygun bir yatırım yapma fırsatı tanıdığından bu özelliği sayesinde spot piyasadan ayrılır.
Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasasında işlem yapmak istiyorsanız öncelikle VİOP yetki bir aracı firmadan kendinize bir hesap oluşturmalısınız. VİOP üyesi olan aracı kurumlara borsa İstanbul’un açmadan diğer işlemlere kadar tüm detaylara ulaşabilirsiniz.
Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasasında aracı kurumlardan ve yatırımcıdan alım satım işlemleri gerçekleştirilirken; Eğer Vadesi Pay Olan İşlem Sözleşmeleri üzerinden yapılıyorsa, borsa İstanbul komisyon olarak her iki taraftan hem prim hacminin hem de işlem hacminin yüz bin de dört %0,00004 oranında komisyon almaktadır.
Eğer Vadesi Pay Olan İşlem Sözleşmeleri dışından olan bir işlem gerçekleştiriliyorsa bu seferde borsa İstanbul komisyon olarak her iki taraftan hem prim hacminin hem de işlem hacminin yüz bin de üç %0,00003 oranında komisyon almaktadır.
Piyasalarda vadeli işlem nedir? Risk yönetimi nedir? bu işlemler gerçekleştirilirken güvenceler nelerdir? Bunlar yatırımcının aklında hep var olan soruların başında yer almaktadır. Teminatlarınız Takasbank üzerinden Standard Portfolio Analysis of Risk (SPAN) kombinasyonu oluşturularak güvence altına alınır. Tüm hesaplamalar yine Takasbank tarafından belirlenerek yatırımcıya bildirilir. Aracı kurumlarınız tarafından işlemlerden sizlere maximum geliri sağlayacak türev seçenekleri destek hizmeti olarak verilmektedir.
Vadeli işlem ve Opsiyon piyasasında bir yatırımcın gelişim göstermesi ve daha bilinçli olarak yatırımlarını gerçekleştirebilmesi için işin uzmanı olan kişiler aracılığıyla aracı kurumlar seminerler düzenlenmektedirler. İlk defa VİOP ile tanışacak olan kişiler için daha az ayrıntıya sahip giriş seviyesinde yine eğitimler verilmektedir. Borsa İstanbul’daki tüm yenilik ve değişimleri de yine aracı kurumlar anlık olarak müşterilerine bildirmektedir.
Bir önceki yazımız olan Otomatik Ödeme Talimatı Nedir ? Otomatik Ödeme Talimatı Nasıl Verilir ? başlıklı makalemizde Ödeme talimatı nedir, otomatik ödeme ve Otomatik ödeme talimatı hakkında bilgiler verilmektedir.