Bir ihtiyacınız olduğunda anında karşılamak için iyi bir finans geçmişine sahip olmanız gerekmektedir. Peki kredi notu nedir sorusuna gelecek olursak bu sorunun cevabı net bir şekilde bellidir. Geçmişte yaptığınız olumlu ya da olumsuz ödemeler bütünüdür. Bu geçmişte ki not ne işe yarar? Tabi ki istediğiniz meblağı istediğiniz anda rahat bir şekilde almak için bu nota ihtiyaç vardır. Kredi çekiminde en önemli kriterler arasında kredi notu bulunmaktadır.
Finansal geçmişinizde kullanmış olduğunuz krediler harcamalar düzenli ödemeler gibi yapmış olduğunuz faaliyetler bütünü olarak kredi notu belirlenir. Ne zaman neye ihtiyaç duyacağınız belli olmadığı için bankalar açısından iyi bir müşteri profiline sahip olmanız önemlidir. Bu durum karşısında kolaylıkla kredi almak açısından hassas bir konudur.
Kredi notu bir çeşit finansal puanlama durumu olup, bankaların müşterilerine kredi ve kredi kartı vermeden önce referans olarak kullandıkları analiz tablosudur.
Hazırlanan bu detaylı rapordaki bilgilere bakılarak, kişinin ödeme yapma alışkanlığı hakkında bilgi edinebilir, taahhüt etmiş olduğu ödemeyi yapıp yapmayacağı konusunda fikir sahibi olmak mümkündür. Bu sebeple, bankalar veya finans kuruluşları, kredi sunacakları kişi veya kuruluşların mali durumunu incelerken kredi riskini hesaplamak için kredi puanını dikkate alır.
Kredi Notu Neyi Simgeler?
Kredi notu veya kredi puanı, vatandaşların banka ve finans kuruluşları ile arasındaki her türlü mali işlemler göz önüne alınarak oluşturulan çeşitli analizler neticesinde ortaya çıkar. Kişinin finansal haritası çıkarılırken tamamen somut veriler kullanıldığından oldukça sağlıklı bir referans kaynağıdır.
Kredi notu bazı durumlardan göreceli sonuçlar doğurabilir. Örneğin geçmiş dönemde mali bir kriz yaşamış ve bu sebeple bankalarla arasında sorunlar gerçekleşmiş bir bireyin, mali sıkıntılardan kurtulması sonrasında aynı tutum ve ödeme aksaklıkları baş göstermeyecektir. Ancak kredi notu geçmiş dönem verilerini de kapsadığından kişinin bankadan talepleri gerçekleşmeyebilir. Bu noktada bazı teminatlar göstererek veya kredi notu yükseltme yöntemlerine başvurarak olumlu sonuçlar kazanılabilir. Kredi notu bankalar için tek referans kaynağı değildir. Kefil, ipotek gibi teminatlarla kredi kullanımı gerçekleşebilir. Bazı bankalar sürekli çalıştıkları müşterilerine inisiyatif haklarını kullanabilmektedirler.
Kredi Notunu Kim Veriyor?
Ülkenin önde gelen 9 bankasının ortaklığında kurulan Kredi Kayıt Bürosu (KKB) tüm tüketicilerin kayıtlarının tutulduğu bir veri bankası işlevi görmektedir. Bankalar veya başka kuruluşlar bireyler hakkındaki her bilgiye ulaşma hakkına sahip değildir. Bu sebeple hem kişinin mahremiyeti düşünülerek hem de tek bir kurumdan çıkacak tek bir belgenin oluşmasını sağlamak amacıyla bu hak sadece Kredi Kayıt Bürosu’na tanınmıştır. KKB tarafından hazırlanan kredi notu öğrenme işlemlerini belli bir ücret karşılığında, KKB’nin Findeks’i aracılığı ile temin edebilir veya banka aracılığı ile alabilirsiniz.
Kredi Notu Puanları Ne İfade Ediyor Ve Nasıl Kullanılıyor?
Bankalara kredi başvurusunda bulunulduğunda banka çalışanları, KKB aracılığı ile müşterilerinin puanlarını öğrenerek bir ön onay süreci tamamlamak durumundadır. 0 ile 1900 arasında yer alan puanlar 5 kategoride sınıflandırılır. Çok riskli sınıfında yer alan müşterinin talebi ön onay esnasında hemen elenerek iş yükü azaltılır.
Kredi notu; 0-799 aralığında çok riskli, 800-1299 aralığında riskli,1300-1499 aralığında orta, 1500-1699 aralığında iyi ve 1699-1900 aralığında ise çok iyi olarak derecelendirilmektedir. Çok iyi aralığında yer alan birey veya kuruluşların kredi limit oranları doğrultusundaki tüm talepleri olumlu karşılanabilmektedir.
Orta risk grubunda olan bir bireyin almak istediği kredi miktarına göre onayı değişkenlik gösterebilir. Bazı bankalar orta risk grubundakilere daha kolay kredi verebilmektedir.
Kredi Notu Nasıl Hesaplanıyor?
Kredi notunu etkileyen birden çok faktör bulunmaktadır. Öncelikle KKB son 5 yılın verilerini ele alır. Bireysel kredi ve kredi kartı ödeme alışkanlıkları %30 oranında en fazla etkiye sahiptir. Yani 5 yıl içerisinde kredi ödemelerinde yaşanan aksaklıklar ve kredi kartı asgari tutarında ödeme yapılmaması gibi durumlar puanda düşmelere sebep olur.
İkinci olarak, mevcut hesap ve borç durumu %25 oranında etki etmektedir. Yani kişinin belgelenebilir geliri ile mevcut kart borcu ve kredi ödemeleri göz önüne alınarak mali tablosu sorgulanır. Yeni kredi açılışları %20 ve kredi kullanım yoğunluğu %15 oranında etki eden diğer faktörleri oluşturur. Ayrıca bireylere tanımlanan bir kredi limiti mevcuttur. Kişiye kredi sorgulama işlemi yapılarak, kredi limitinin %30’nun aşıldığının görüldüğü durumlarda da onay verilmemektedir.
Bir önceki yazımız olan Kredi Notu Düşüklere Kredi Veren Bankalar Hangileridir ? başlıklı makalemizde Banka kredileri için başvuru, en uygun kredi ve Kredi Notu Düşüklere Kredi Veren Bankalar hakkında bilgiler verilmektedir.