Bankaların en önemli hizmetlerinden biri de kredi vermektir. Bankalar yatırım için bankaya yatırılan vadeli ya da vadesiz hesaplardaki paraları kredi olarak talep eden ve uygun görülen müşterilerine verir. Ancak bankalar krediyi her zaman nakit para olarak vermezler. Çok farklı kredi türleri olduğu gibi farklı kredi verme şekilleri de vardır.

Bankalar kredileri iki farklı şekilde verirler. Bunlar:

1-  Nakdi kredi

2- Gayri nakdi kredidir.

Nakdi kredi, krediyi talep eden kişi ya da şirkete ihtiyacını karşılaması amacıyla nakit para olarak verilen kredi türüdür.

Gayri nakdi kredi ise nakit para verilmeden limit ya da farklı bir şekilde teminat mektubu olarak verilen kredi türüdür.

Bankaların kredi verme şekilleri ve kredi araçlarını ayrı başlıklar altında ayrıntılı inceleyelim:

Nakit para olarak kredi verme şekli:

Nakit para olarak verilen kredi dendiğinde, ilk akla gelen nakit para ihtiyacı halinde bankadan talep edilen ihtiyaç kredisidir. Ayrıca konut kredisi, taşıt kredisi nakit olarak verilen kredi türlerindendir. Ayrıca bankalar para ihtiyacının arttığı önemli günlerde de kredi kampanyaları düzenleyerek nakit kredi verebilirler. Bunlar arasında da bayram kredisi, tatil kredisi, yeni yıl kredisi ve okul kredisi sayılabilir.

Teminat mektubu olarak kredi verme şekli:

Gayri nakdi olarak verilen kredi türüdür. Şirketler zaman zaman yeni işlere ve ortaklıklara girmek istediklerinde bankadan alınan ve ekonomik olarak kendisine güven duyulduğunun belgesi olan teminat mektubu olarak kredi almak ihtiyacı duyarlar. Bu gibi durumlarda şirketler bankaya teminat göstererek belli bir limitle sınırlanmış kredi teminat mektubu alırlar. Bu teminat mektubu ile şirket projeye girer ve mektupta belirtilen limit miktarı dahilinde belirtilen sürede mal alışı gerçekleştirir.

Kontrgaranti olarak kredi verme şekli:

Gayri nakdi olarak verilen bir kredi türüdür. Kontrgaranti olarak verilen kredilerde de teminat mektubu verilir. Kontrgaranti kredi verme şeklinde teminat mektubu uluslararası bankalar tarafından oluşturulur. Özellikle yabancı piyasalardan alış veriş yapıldığı durumlarda ödeme yapıldığı halde mal tesliminde sorun yaşanmaması için satıcının bulunduğu ülkede bulunan bir bankadan kontrgaranti şeklinde bir teminat mektubu gereklidir. Bunun amacı malın parasının ödenmesinde sorun çıkmayacağı garantisinin verilmesidir.

Kabul ve aval kredi verme şekli:

Yurt dışından ticaret yapıldığı durumlarda kullanılır. İthalat yapan firma bankadan kabul kredisi olarak bir poliçe alır ve satıcıya verir. Mallara direkt olarak ödeme yapılmaz ancak poliçenin vadesi geldiğinde ödeme yapılır. Banka verilen bu poliçeyi garanti ettiği durumlarda aval olur. Bu tip kredide banka ödemeyi garantiliyor anlamı vardır. İhracatçı firma üzerinde güven oluşturur.

Akreditif olarak kredi verme şekli:

Gayri nakdi bir kredi türüdür. Yabancı ülkeler ile ticaret yapıldığı durumlarda kullanılır. Düzenlenen bu belge ile alıcı hiçbir ödeme yapmadan banka ödeme ve çıkacak masrafları garanti altına almış olur.

Doğrudan borçlanma sistemi ile kredi verme şekli:

Gayri nakdi bir kredi türüdür. Satıcı malını satarken alıcıdan doğrudan borçlanma sistemine dahil olmasını isteyebilir. Bu da malın parasının ödenmesini garanti altına almak demektir. Banka müşterisinin ekonomik durumuna göre bir limit belirleyerek sisteme dahil eder. Böylece vadeli olarak alış veriş gerçekleşir.

Bankalar nakdi kredileri sadece bireysel müşterilerine verirler. Müşteri şirket olduğunda ise nakdi ya da gayri nakdi kredi kullanabilir. Bireysel müşterilere gayri nakdi kredi verilmez. Şirket olan banka müşterileri kredi nasıl verilir? konusunu iyi bilmelidir. Böylece ihtiyacına ve ödeme koşullarına göre en uygun kredi şeklini belirleyebilir.

Bir önceki yazımız olan Organik Tarım Kredisi Nedir? başlıklı makalemizde organik tarım kredisi, organik tarım kredisi nedir ve tarım kredisi ile ilgili bilinmeyenler hakkında bilgiler verilmektedir.