Küresel finans piyasası Forex, gün geçtikçe büyüyen işlem hacmi ile dünyanın en büyük ve en likit finans piyasasıdır. Ülkemizde pek çok yatırımcı Forex piyasası ile diğer piyasalar arasındaki farkı öğrenerek bu piyasalarda doğru işlemler yapmak istemektedir.
Sermaye Piyasaları ilgilenen ve yeni başlayan yatırımcılar için önemli olan Forex piyasasının ne olduğu anlamakla sınırlı değildir. Yatırımcılar aynı zamanda VIOP’un ne olduğunu ve Forex piyasası ile farklarını da inceleyerek buna göre bir işlem stratejisi belirlemelidir.
Forex Nedir? Nasıl Kullanılır?
İngilizce Foreign Exchange teriminin kısaltılmışı olan Forex, genel emtiadan endekslere, para çeşitlerinden hisse senetlerine kadar hemen hemen her türlü alım ve satımın yapıldığı global bir piyasadır. Bu piyasanın oyuncuları, başta merkez bankaları olmak üzere, fon yöneticileri, bankalar ve yatırımcılardır. Günlük işlem hacmi 6 trilyon dolar civarındadır. Forex piyasası Pazar günü 00:00’da açılır Cuma gecesi 00:00’da kapanır.
Forex bir ülkenin para biriminde anlık alım gerçekleştirirken,eş zamanlı olarak bir başka ülke para biriminde satış gerçekleştirilmesi ile , alım – satım arasında oluşan farktan kazanç elde edilen kaldıraçlı bir finans piyasadır. Forex’i diğer piyasalardan ayıran en büyük özellik, çift yönlü işlem yapılabilmesidir. Forex’te , teminatınızla istediğiniz üründe hem alım hem de satım işlemi yapabildiğiniz için, ürünün değer kazanması veya değer kaybetmesinden kâr sağlama şansınız vardır.
Forex işlemleri aracı kurumlar vasıtasıyla yapılır. Kaldıraçlı bir piyasa olmasından dolayı yüksek risk içermektedir. Yatırımcının sermaye kontrolü, enstruman bilgisi ve temel ve teknik analiz bilgisi olmadan işleme girmesi oldukça sakıncalıdır.
VIOP Nedir? Nasıl Kullanılır?
Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası veya kısa adıyla VİOP; vadeli işlemlerin yapıldığı bir borsa türüdür. 2013 itibariyle Borsa İstanbul bünyesine dahil olan VİOP, yatırımcıların emirlerini ana pazar, özel emir pazarı ve özel emir ilan pazarında girmelerine olanak sağlar. İşlem saatleri ana pazar için 09:10-17:40, diğer pazarlar için 09:10- 17:45’tir.
Vadeli işlem sözleşmeleri, belirli bir vadede daha önceden belirlenmiş fiyat, nitelik ve miktarda yatırım aracını alıp satma yükümlülüğü veren sözleşmelerdir. Türev piyasalarda işlem gören vadeli işlemlere, spot piyasada bir fiyata sahip olan herhangi bir yatırım elemanı konu olabilir.
Vadeli işlem sözleşmelerinin dört asgari unsuru olan nitelik, fiyat, miktar ve vade, organize borsalarda işlem gören sözleşmeler için standart hale getirilmiştir. Vadeli işlem sözleşmelerinde vade tarihi, sözleşme büyüklüğü, teminat oranları, fiyat adımları gibi kalemler kesin olarak belirtilmektedir.Burada dikkat edilmesi gereken en önemli husus, vadeli işlemlerde fiziki olarak alınıp satılan yatırım aracı yoktur, şartların belirtildiği vadeli işlem sözleşmeleri vardır.
Forex ile VİOP Arasındaki Temel Farklar Nelerdir?
İki yatırım aracı arasındaki temel farklar incelendiğinde ilk fark, günlük işlem hacmi rakamlarında göze çarpmaktadır. Forex’te günlük işlem hacmi 6 trilyon dolar civarındayken, Viop’ta bu rakam 1,5 ila 3 trilyon dolar arasında değişmektedir.
İkinci önemli fark, Forex piyasasında anlık alım- satım işlemleri yapılabilirken, Viop’ta alım-satım işlemlerinin belirli vadelerde yapılabiliyor olmasıdır.
Üçüncü fark olarak fiziki teslimat hususu değerlendirilebilir. Forex’te böyle bir teslimat mevcut değilken Viop’ta teslimatlı uzlaşmalarda fiziki teslimat yapılmaktadır.
Her iki piyasanın kaldıraç oranları da birbirinden hayli farklı seyretmektedir. Forex’te en yüksek oran 1:100 iken, Viop’ta kaldıraç oranı 1:10’dur.
Forex’te aracı kurum ile anlaşırken yapılan tek bir çerçeve sözleşme mevcuttur. Viop’ta ise vade tarihi, ürün kalitesi ve miktarı gibi pek çok sözleşme vardır ve hepsinin hükümlerine uyulması bir zorunluluktur.
Son olarak, Forex’te işlemler anlık gerçekleştirilirken, Viop’ta geleceğe yönelik sözleşmeler bugünden yapılır.
Bir önceki yazımız olan Forex Regülasyonu Nedir ,Forex Regülasyonu Ne İşe Yarar ? başlıklı makalemizde regülasyon, Regülasyon ne demek ve regülasyon nedir hakkında bilgiler verilmektedir.