Bir varlık sınıfına ait önemli bir değerin(altın, borsa, menkul) zaman içerisinde önemli bir oranda düşüş gösterirse buna ayı piyasası denir. Fiyatlarda meydana gelecek yüzde 20-50 arası olası bir düşüşte analistler o haftanın ayı piyasası olduğunu duyurur. Diğer değerler içinde kullanılsa da ayı piyasası daha çok borsada işlem gören hisselerin endekslerini konuşurken kullanılır. Dow Jones, Industrial Avarage, S&P 500 ve NASDAQ bu ifadenin en çok kullanıldığı işlem merkezleridir.
Ayı piyasası altın, para birimleri ve ABD hazine bonoları gibi diğer yatırım varlık sınıflarında da kullanılan bir ifadedir. Ayı piyasası bilgisayar, otomobil, cep telefonu veya TV gibi tüketim mallarının fiyatlarının düşmesi ile kullanılacak bir terim değildir. Bu kategorideki ürünlerin fiyatlarının düşmesine deflasyon denir.
Ana endeks zamanla düşüş gösteren bir hareket ile gitmeye devam ederken bir ayı piyasası oluşur. Yani ok göstergeleri aşağı yönlüdür. Bazı işlem gören endekslerin en yüksek gördüğü değerden çok daha aşağı olması mümkündür. Daha da önemlisi, onların yüksekler de öncesinde daha düşük olacaktır. Ayı piyasası genellikle 367 gün sürebilen bir ortalama süreye sahiptir. Bazı geleneksel analistçiler bunun 18 kadar da sürebileceğini söylemektedirler. Ayı piyasası 1900 ile 2008 yıllarında meydana gelen 32 ayı piyasası durumu sonrasında 367 günlük bir ortalama süre oluşmuştur. Bu durum üç yılda bir meydana gelen bir meseledir.
Ayı piyasası ne demek olduğunu anlamak için beraberinde getirdiği bazı sorunları da irdelemek ve bu durumun neden bu kadar uzun süreli olduğunu anlamamıza yardımcı olacaktır. Borsa ana endeksi yüzde 10 değerinde düşer ve borsa da bir çöküş meydana gelir. Borsada işlem gören tüm hisseler en az yüzde 10 değerinde değer kaybına uğrar. Borsa ile birlikte tüm piyasalarda bir durgunluk yaşanır. Ekonomik sözleşmeler büyüme aşaması sonrası durur. Bu yüzden işten çıkarmalar ve yüksek işsizlik oranları ortaya çıkar.
Ayı piyasasının ne zaman olacağını tahmin etmek zordur. Zaten portföyünüzün yüzde 10’dan fazla değer kaybetme aşamasına kadar ufak çaplı düzelmeler görünebilir. Eğer ekonomi iş döngüsünde nerede olduğunuzu biliyorsanız bunu anlamanızda size yardımcı olacaktır. Genişleme döneminde veya giriş aşamasında ayı piyasası oluşması riski düşüktür. Ortada bir varlık balonu varsa ve yatırımcılar rasyonel yani akılcı davranmayıp bolluk içerisinde gibi hareket ediyorsa muhtemelen bir daralma evresi yani ayı piyasasının vakti gelmek üzeredir.
Boğa Piyasası & Ayı Piyasası
Boğa piyasası ayı piyasasının tam tersidir. Varlık fiyatlarında zamanla artış meydana gelmesidir. “Boğa” piyasasında tüm endeks değerleri yükselecektir çünkü varlıkları satın alan yatırımcılar vardır. “Ayı” piyasasında tüm değerler düşecektir çünkü yatırımcı kendisini kış uykusuna hazırlamak için saklanma çabasındadır. Bu iki karşıt ifade ile oynayan her zaman bir varlık sınıfı vardır. Aslında, bir boğa piyasası zirve eğilimindedir ve ayı piyasası başlamadan önce gidebileceği en yüksek zirve değerine ulaşabilir.
Ayı Piyasası Rallisi
Ayı piyasası rallisi, borsanın gün veya hafta içerisinde kazanç değerlerinde hızlanma ve yavaşlama eğilimi göstermesi durumudur. Borsa boğa piyasası izlenimi verirken bu trendin tam aksine birçok yatırımcının bir ana çıkış yapması ile ayı piyasasına geçici olarak girebilir. Vahşi bir ayı piyasası nedir? Normal bir boğa piyasası içerisinde aylar veya yıllar içerisinde yaptığınız kazançları bir anda yerle bir edebilir. Bu sebepten ayakların sağlam yere basması ve düzenli kar ederek açgözlü olmamak en önemli ilkedir.
Bir önceki yazımız olan Otomatik Ödeme Talimatı Nedir ? Otomatik Ödeme Talimatı Nasıl Verilir ? başlıklı makalemizde Ödeme talimatı nedir, otomatik ödeme ve Otomatik ödeme talimatı hakkında bilgiler verilmektedir.